Eν Έτος 2025 –Πάνω Καλέσσα Ηράκλειο Κρήτης - Αφιέρωμα στις Άγιες ημέρες τις Μεγάλης Εβδομάδος & του Αγίου Γεωργίου.

Για άλλη μια χρονιά μετά από 3 χρόνια ,είχα την ευτυχία και την χαρά να βρεθώ στον τόπο καταγωγής μου στο χωριό μου, τα Πάνω Καλέσσα και μαζί με την γυναίκα μου το Μαριώ μου να ζήσουμε με σεβασμό και κατάνυξη  τις Άγιες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδος και της Εορτής του Πολιούχου Αγίου Γεωργίου προστάτη μου, αλλά και χιλιάδων πιστών σε όλο τον κόσμο.

Για εμένα η παρουσία μου στον Τόπο μου , και ή ολοκλήρωση του αφιερώματος μου αυτού, ήταν τάμα ψυχής & Αγαλλίασης…

                Χριστός Ανέστη & Χρόνια πολλά 23/4/2025

                                                

                                                

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου είναι κτισμένος στον παραδοσιακό οικισμό Καλέσσα, (Άνω Καλέσσα), ο οποίος βρίσκεται 3 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Γαζίου.

Ο ναός οικοδομήθηκε το 1878 σε ρυθμό μονόκλιτης βασιλικής και τοιχογραφήθηκε το 1997 από τον αγιογράφο Δ. Μανουσάκη.

Κάθε χρόνο, στις 23 Απριλίου πραγματοποιείται, με κάθε μεγαλοπρέπεια, η γιορτή του Άη Γιώργη με τα Γιωργιαλίδικα άλογα να συνοδεύουν την θαυματουργή εικόνα.

Η λιτάνευση της εικόνας γίνεται στα σοκάκια του οικισμού, όπου οι πιστοί επικαλούνται την έφιππη μορφή του αγίου.

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου είναι γνωστός για τον θρύλο του σήμαντρου.

 Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, η ιστορία του σήμαντρου ξεκινάει την περίοδο της Τουρκοκρατίας, γύρω στα 1750, όταν οι Τούρκοι, ενοχλημένοι από την δράση ορισμένων πατριαρχικών οικογενειών του Φαναριού, αποφάσισαν να τις εξολοθρεύσουν.

Η οικογένεια Στρατηγάκη είχε ένα σημαντήρι από μία εκκλησία της Κωνσταντινούπολης.

 Όταν κάποιοι από την οικογένεια έφτασαν στον οικισμό Καλέσσα, δώρισαν το σήμαντρο στην εκκλησία του χωριού.

Σε αυτό το άρθρο μου θα παρακολουθήσετε εκτός της γραφής στα ιστορικά γύρω από το χωριό μου και μερικά Βίντεο που είχα την χαρά να τραβήξω «Εν έτος 2025» για τις άγιες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας –Επιτάφιο- Ανάσταση- Ημέρα του Πάσχα- & Έθιμό του Πάσχα των Νεκρών και την εορτή του Μεγαλομάρτυρα Αγίου Γεωργίου-Λιτανεία της εικόνας συνοδεία των Γεωργιαλίδικων Αλόγων.   Αναφερθήκαμε σε ένα έθιμο που κρατά πάνω από ένα αιώνα στα Πάνω & Κάτω Καλέσσα και αναφέρετε ως «Πάσχα Νεκρών».

                            Μεγάλη Παρασκευή 18/4/2025

                                Μεγάλο Σάββατο 19/4/2025

                                           

                   ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ-& ΚΑΨΙΜΟ ΤΟΥ ΙΟΥΔΑ

                                     

                          ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 20/4/2025

                                            

Είναι μια εθιμοτυπική πράξη μνήμης και μνημόνευσης των Νεκρών των οικογενειών που πραγματοποιείτε Μνημόσυνο στην Εκκλησία αμέσως μετά την Λειτουργία του Πάσχα και αμέσως μετά οι οικογένειες που έχουν φέρει διάφορα καλούδια σε πανέρια και έχουν ευλογηθεί προσφέρονται σε όλους τους παρευρισκομένους για την μακαρία των ψυχών.

                                      

                                      

 

Δράξαμε την ευκαιρία με αυτό το αφιέρωμα και θελήσαμε να μάθουμε περισσότερα για αυτό το έθιμο το οποίο δεν γίνετε σε όλα τα χωριά της Κρήτης και για αυτό μας μίλησε ο Ιερέας του χωριού μας κ.κ. Μιχάλης Κτιστάκης.

Τελειώνοντας αυτό το αφιέρωμα δεν θα μπορούσα να αφήσω απ'έξω τον πανέμορφο πιο μικρό 3χρονο Καμπανάρι του κόσμου, τον Βασιλάκη Μιχαήλ Κτιστάκη- εγγονό του Παπά Μιχάλη ...του Παπά της Καρδιάς μας.

                           --------------------------------------------

              Εορτή του Αγίου Γεωργίου 23 Απριλίου 2025

                                  

Από πολύ νωρίς οι πιστοί κατέκλυσαν τον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου και τον περίβολο της πλατείας του χωριού για την θεία λειτουργία γεμίζοντας με πανέρια την εκκλησία με αρτοκλασίες εκπληρώνοντας το τάμα τους στον Άγιο και προστάτη τους τροπαιοφόρο Γεώργιο.

                            

                             

                              

                              

 Μετά την θεία λειτουργία, Ακολούθησε η περιφορά λιτανεία της άγιας εικόνας του Αγίου Γεωργίου σε όλο το χωριό συνοδεία εκτός των πιστών και πολλών καβαλάρηδων με τα Γεωργιαλίδικα Άλογα που αποτελεί παραδοσιακό έθιμο Τιμής για τον Άγιο Γεώργιο, και στην συνέχεια έγινε η ευλογία των άρτων -τάματα των πιστών στην χάρη του Αγίου Γεωργίου.

                                            

                                «Γεωργαλίδικο Άλογο»

Το Άλογο του Αϊ Γιώργη ή αλλιώς Γεωργαλίδικο, Γιοργαλίδικο ή Κρητικό Άλογο αποτελεί μια αυτόχθονη ράτσα κατοικίδιου αλόγου της Κρήτης, που δεν υπάρχει αλλού στον κόσμο.

Η φυλή αυτή υπάρχει στο νησί από την Προμινωική εποχή, καθώς έχει βρεθεί σκελετός αλόγου της ίδιας ράτσας σε ανασκαφές, και θεωρείται μια από τις αρχαιότερες στην Ευρώπη.

Οι Κρητικοί το ονομάζουν άλογο της Μεσαράς, λόγω της αρχικής εκτροφής του στην ομώνυμη πεδιάδα της Μεσαράς αλλά και στην Περιοχή των Καλέσσων.

Στις αρχές του 1990 υπήρχαν στην Κρήτη μόλις 80 ζώα (από 6000 το 1928), αλλά σήμερα το μέλλον θεωρείται αίσιο, καθώς πολλοί διατηρούν άλογα σε όλη την Κρήτη και ο πληθυσμός έχει ήδη ξεπεράσει τα 1000 άτομα.

 Τα γεωργαλίδικα άλογα αντέχουν περισσότερο από τα κοινά άλογα και είναι ιδανικά για τις συνθήκες της Κρήτης.

 Παρόλο που έχουν επιζήσει στους αιώνες λόγω της αντοχής τους στην σκληρή εργασία στα βραχώδη και δύσβατα μέρη της Κρήτης, τα άλογα σήμερα χρησιμοποιούνται κυρίως για τη συμμετοχή σε αγώνες ιππασίες που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο.

Ένας από τους πιο γνωστούς αγώνες είναι αυτός που διοργανώνεται την άνοιξη και το φθινόπωρο στο Οροπέδιο του Στρούμπουλα, αλλά και σε άλλες περιοχές του Νησιού.

                          ----------------------------------------

                                      O Tόπος μου...

Λίγα λόγια για το χωριό μου… που απέχει από το κέντρο της πόλης του Ηρακλείου 15 χιλιόμετρα με φοβερή οικοδομική ανάπτυξη εκτός των οικισμών των δύο χωριών. 

Ο παραδοσιακός οικισμός Άνω Καλέσσα είναι κτισμένος σε έναν λόφο, 3 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Γαζίου.

Ο οικισμός είναι γνωστός για τις σπηλιές του κατά την Μινωική εποχή.

Οι σπηλιές αυτές, αργότερα, αξιοποιήθηκαν από τους Ενετούς και διαμορφώθηκαν με λαξευτές καμάρες.

Τα Καλέσσα αποτελούνται από δύο οικισμούς, οι οποίοι απέχουν μεταξύ τους, περίπου, 300 μέτρα.

 Τα Άνω Καλέσσα, βρίσκονται σε υψόμετρο 170 μέτρων και έχουν 300 μόνιμους κατοίκους, ενώ τα Κάτω Καλέσσα, έχουν, περίπου, 600 μόνιμους κατοίκους.

Τόσο τα Άνω, όσο και τα Κάτω Καλέσσα αναφέρονται στην απογραφή του Καστροφύλακα, το 1583.

Την περίοδο της Βενετοκρατίας, και οι δύο οικισμοί καταστράφηκαν, σχεδόν εξ’ολοκλήρου, από τον σεισμό του 1856.

Στα Άνω Καλέσσα, ο επισκέπτης μπορεί να δει τον ναό του Αγίου Γεωργίου, ο οποίος είναι γνωστός για τον θρύλο του σήμαντρου του, ενώ στα Κάτω Καλέσα μπορείτε να δροσιστείτε στην πηγή της Αγίας Παρασκευής, ( από όπου παίρνουν νερό και οι δύο οικισμοί)…Τώρα φυσικά υδρεύονται από τον Άγιο Μύρωνα.

Αξίζει, επίσης, να επισκεφθείτε τον παλαιό ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου με το εξαίρετο τέμπλο και τις φορητές εικόνες, χαρακτηριστικό δείγμα της Ενετοκρατούμενης Κρήτης του 13ου αιώνα.

Ιδιαίτερης ομορφιάς είναι και ο ναός των Αγίων Πέτρου και Παύλου που οικοδομήθηκε το 1969, σε ρυθμό τρίκλιτης βασιλικής με τρούλο.

Το κεντρικό κλίτος είναι αφιερωμένο στους Αγίους Πέτρο και Παύλο, ενώ τα άλλα δύο κλίτη είναι αφιερωμένα στον Άγιο Ανδρέα, Άγιο Νεκτάριο και Άγιο Ραφαήλ.

Τέλος, ο ναός τοιχογραφήθηκε το 1996-1999, από τον Κλαύδιο Κλώνο.

Τα δύο χωριά αυτά βρίσκονται σε ένα όμορφο τοπίο της επαρχίας Μαλεβιζίου που πριν μερικά χρόνια σε περίοδο του τρυγητού μάζευε μεγάλο αριθμό εργατών από όλη την Κρήτη μιας και η παραγωγή της σταφίδας ήταν ,ο πιο σημαντικός πόρος της οικονομίας των οικογενειών.

Επιμέλεια ,Φώτο- ρεπορτάζ : Γεώργιος Μοσκοβίτης το γένος Γεωργίου Λυρώνη.

          Αρχισυνταξία :Mαρία Πολάτου-Μοσκοβίτη

                                23 Απριλίου 2025

Για πολύ περισσότερα θέματα μπορείτε να επισκεφτείτε το Κανάλι της Εφημερίδας μας στο 

https://www.youtube.com/@PRESS-cv3mz/videos